پلی داکتیلی یا 6 انگشتی حالتی است که در آن، کودک با یک یا چند انگشت اضافی متولد می شود. این موضوع می تواند در یک دست و یا هر دو دست وی و یا حتی در پاهای کودک نیز رخ دهد.
نام پلی داکتیلی از واژگان یونانی (پلی) به معنای بسیاری و (داکتیلوس) به معنای رقم گرفته شده است.
علت اغلب پلی داکتیلی یا 6 انگشتی شدن کودک مسائل ژنتیکی می باشد.پلی داکتیلی به خودی خود می تواند کاملاً بی ضرر و به راحتی قابل درمان باشد.
در این مقاله از مرکز مراقبت پرستاری زی با مهر به عارضه پلی داکتیلی و خصوصیات افراد شش انگشتی ، عوارض شش انگشتی شدن نوزاد ، علت 6 انگشتی شدن و درمان آن خواهیم پرداخت.
پلی داکتیلی (Polydactyly) یک عارضه ژنتیکی است که با تعداد انگشتان اضافی در دست و پا مشخص می‌شود. در این عارضه ، اشخاص دارای بیش از پنج انگشت در هر دست و یا پا هستند.
پلی داکتیلی معمولاً به تنهایی و بدون علایم دیگری رخ می‌دهد، اما در برخی موارد ممکن است با عوارضی دیگر نیز همراه باشد. در برخی موارد، پلی داکتیلی می‌تواند باعث مشکلاتی مانند ناتوانی در حرکت و یا ناتوانی در استفاده از دست یا پا شود، که در این صورت باید از طریق جراحی اصلاح شود.
نگاه سریع به مورد پلی داکتیلی یا عارضه 6 انگشتی
- در بیشتر مواقع دست راست و پای چپ تحت تاثیر این عارضه قرار می گیرند.
- پلی داکتیلی یا 6 انگشتی در دستها بیشتر از پاها شایع است.
- در مردان پلی داکتیلی دو برابر بیشتر شایع است.
- شانس تولد کودک با این عارضه به نسبت 1 از هر 1000 تولد می باشد.
- این بیماری بیشتر در جوامع آمریکایی آفریقایی تبار دیده می شود و در این نژاد ها از هر 150 تولد 1 مورد اتفاق می افتد.
انواع پلی داکتیلی یا 6 انگشتی
- انگشت اضافی ممکن است بصورت تکمیل شده و کاملاً کاربردی باشد.
- انگشت اضافی نوزاد ممکن است تا حدی تشکیل شده باشد و دارای مقداری استخوان نیز باشد.
- همچنین ممکن است فقط یک توده کوچک با بافتی نرم مشاهده شود که در این حالت نوبین نامیده می شود
دلیل بوجود آمدن پلی داکتیلی یا نوزاد 6 انگشتی
در طول رشد طبیعی جنین (در حالی که نوزاد هنوز در رحم مادر است) در هفته ششم یا هفتم بارداری دست نوزاد به انگشتان جداگانه تقسیم می شود.
اگر بی نظمی در این فرایند تقسیم بندی و ساخت انگشتان وجود داشته باشد عارضه پلی دیکتیلی شکل می گیرد. در این هنگام یک انگشت منفرد به دو قسمت تقسیم شده و یک انگشت اضافی در نوزاد بوجود می آید.
اکثریت قریب به اتفاق موارد پلی داکتیلی علت خاصی ندارد و اکثرا این بیماری بدون علت مشخصی رخ می دهد.
دلیل بوجود آمدن عارضه 6 انگشتی معمولاً به علل وراثتی است، به این معنی که این عارضه ای ژنتیکی است و به نوع وراثت آن بستگی دارد.
در بیشتر موارد، پلی داکتیلی به صورت خودکار غالب ارث بری می‌شود، به این معنی که یکی از والدین باید یک کپی از ژن پلی داکتیلی را به فرزند خود منتقل کند تا بیماری به نسل بعد منتقل شود.
هر چند که در برخی موارد نیز ممکن است عارضه 6 انگشتی به علت عوامل محیطی، مصرف مواد مخدر، استفاده از داروهای خاص یا عوامل خارجی دیگری نیز بوجود آید، اما این موارد نادر هستند و در بیشتر موارد دلیل بوجود آمدن پلی داکتیلی، وراثتی بودن آن است.
02166581835
آیا پلی داکتیلی می‌تواند به نوزادی آسیب بزند؟
عموماً عارضه 6 انگشتی به نوزادی آسیب نمی‌رساند و بیماری برای نوزاد خطری ندارد. در بیشتر موارد، بیماری برای نوزادان بی ضرر است و نیاز به درمان ندارد، به جز در مواردی که پلی داکتیلی به طور جدی حرکت و کارکرد دست یا پا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در این موارد، برای رفع مشکل، ممکن است نیاز به جراحی باشد.
در برخی موارد نادر نیز، پلی داکتیلی ممکن است با بیماری‌های دیگر همراه باشد که به نوزاد آسیب بزند. به عنوان مثال، در برخی موارد، پلی داکتیلی می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های ژنتیکی مانند سندرم داون باشد که به نوزاد آسیب می‌زند. در این موارد، باید با متخصصین پزشکی مشورت کرد و آزمایش‌های لازم را انجام داد.
آیا 6 انگشتی بودن بد است؟
در یک مطالعه جدید، بر روی دو نفر که انگشتان اضافی خود را نگه داشته و شش انگشت در هر دست خود دارند، نشان داده است که آنها می توانند براحتی با تلفن خود تایپ کنند ، بازی های ویدئویی پیچیده انجام دهند و حتی بند کفش خود را فقط با یک دست ببندند.
پزشکان می گویند متاسفانه انگشتان اضافی در دست و پا به طور سنتی به عنوان یک نقص مادرزادی در نظر گرفته می شوند، در حالیکه هیچ کس فکر نمی کند شاید وجود این انگشتان اضافه مفید نیز باشند.
البته در برخی موارد ، ادعای نقص درست است ، زیرا ارقام اضافی ممکن است بدخیم یا ضعیف باشند. اما حذف آنها لزوماً یک روش ساده نیست.
هر قسمت اضافی دارای ساختار استخوانی ، تاندون ها و ماهیچه های مخصوص به خود است و تمام این قسمت ها در کل ساختار دست گنجانده شده اند، بنابراین پزشکان نه تنها مجبور می شوند قسمت اضافی را بردارند ، بلکه باید کل آن را نیز بازسازی می کنند.
با این حال ، مطالعه موردی جدید سناریوی متفاوتی را بررسی می کند. در مورد یک مادر 52 ساله و پسر 17 ساله اش ، ارقام اضافی به خوبی شکل گرفته و کاملاً توسعه یافته بود. هر دو آنها با یک انگشت اضافی بین انگشت شست و اشاره خود ، در هر دو دست متولد شدند.
02166581834
درمان انگشتان اضافی نوزاد
قبل از تصمیم گیری در مورد نحوه درمان نوزاد با انگشتان اضافی، باید بدانید که انگشت یا انگشتان اضافی ممکن است هیچ گونه مشکل سلامتی برای نوزاد شما ایجاد نکند.
درمان پلی داکتیلی (یا انگشتان اضافی) در نوزادان بستگی به میزان و شدت بیماری و نوع تأثیر آن بر کارکرد دست یا پا دارد. در بیشتر موارد، عارضه 6 انگشتی تنها یک خصوصیت ظاهری است و برای نوزاد خطری ندارد و نیاز به درمان ندارد.
اما در صورتی که پلی داکتیلی به شدت حرکت و کارکرد دست یا پای نوزاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد، برای رفع مشکل ممکن است نیاز به جراحی باشد. در این روش، انگشت اضافی برش داده می‌شود و پوست و بافت‌های اطراف آن را بازسازی می‌کنند. جراحی معمولاً در چندین مرحله انجام می‌شود تا کارکرد دست یا پا به حداکثر برسد.
اگر احساس می کنید که اشکالی ندارد بچه شما تا آخر عمر با انگشت اضافی باشد ، بگذارید همینطور بماند گرچه شما باید عواقب این موضوع را نیز بپذیرید که در آینده این انگشت اضافی از نظر زیبایی در زندگی فرزند شما چه تاثیری خواهد گذاشت.
همچنین غیر از ظاهر، ممکن است عملکرد ورزشی فرزند شما را تحت تأثیر این موضوع قرار بگیرد و یا اینکه چنانچه انگشت اضافه در پاهای کودک باشد ممکن است پوشیدن کفش های استاندارد و معمولی کار را مشکل کند.
حذف انگشت اضافی با جراحی انجام می شود. اگر مایل به انجام عمل جراحی هستید ، بهتر است عمل را در اوایل کودکی انجام دهید. پیچیدگی عمل جراحی ممکن است بر اساس نحوه اتصال انگشت اضافی به پوست یا استخوان تعیین شود.
در اغلب موارد، جراحی ممکن است زمان زیادی نبرده و انجام آن بسیار ساده باشد. به ندرت کودکی که با انگشت یا انگشتان اضافی متولد می شود ، مجبور به انجام مراحل جراحی پیچیده می شود.
ممکن است فرزند شما بعد از جراحی به فیزیوتراپی یا کاردرمانی نیاز داشته باشد.
انواع پلی داکتیلی
پلی داکتیلی یا انگشت اضافه نوزاد، می‌تواند در انواع مختلفی رخ دهد و بر اساس موقعیت رقم اضافی، طبقه‌بندی شود. در ادامه به برخی از انواع عارضه 6 انگشتی اشاره می‌کنیم:
1. پلی داکتیلی پس‌محوری: در این نوع پلی داکتیلی، انگشت اضافه در قسمت بیرونی دست یا پا، جایی که انگشت پنجم قرار دارد، رشد می‌کند. در دست، این سمت اولنار نامیده می‌شود و این رایج‌ترین نوع پلی داکتیلی است.
2. پلی داکتیلی پیش‌محوری: در این نوع پلی داکتیلی، انگشت اضافه در قسمت داخلی دست یا پا، جایی که شست یا شست پا قرار دارد، رشد می‌کند. در دست، این سمت شعاعی نامیده می‌شود.
3. پلی داکتیلی مرکزی: در این نوع پلی داکتیلی، انگشتان اضافی در انگشتان میانی دست یا پا رشد می‌کنند. این کمترین نوع رایج پلی داکتیلی است.
02166581833
سوالات متداول
1. پلی داکتیلی چیست؟
پلی داکتیلی یا انگشت اضافه، وجود یک یا چند انگشت اضافی در دست یا پا است.
2. پلی داکتیلی به چه دلیلی رخ می‌دهد؟
علت پلی داکتیلی به طور کامل مشخص نیست، اما معمولاً به عوامل وراثتی و ژنتیکی برمی‌گردد.
3. آیا پلی داکتیلی به عوامل وراثتی وابسته است؟
بله، پلی داکتیلی معمولاً به عوامل وراثتی و ژنتیکی برمی‌گردد و در بسیاری از موارد از نسل به نسل منتقل می‌شود.
4. چه علائمی نشان می‌دهد که نوزاد پلی داکتیلی دارد؟
نوزاد با عارضه 6 انگشتی ممکن است یک یا چند انگشت اضافی در دست یا پا داشته باشد.
5. آیا پلی داکتیلی تنها در دست و پا رخ می‌دهد؟
بله، پلی داکتیلی معمولاً در دست و پا رخ می‌دهد.
6. پلی داکتیلی در چه مواردی منجر به خطر برای زایمان و نوزاد می‌افتد؟
در برخی موارد نادر، پلی داکتیلی به علت عوامل وراثتی و ژنتیکی بیماری‌هایی مانند سندرم داون و سایر اختلالات کروموزومی، منجر به خطر برای زایمان و نوزاد می‌شود.
7. آیا پلی داکتیلی درمان‌پذیر است؟
بله، اما عارضه 6 انگشتی در بیشتر موارد درمان نیاز ندارد و تنها در موارد خاصی که پلی داکتیلی با عوارضی همراه باشد، مانند مشکلات حرکتی، نیاز به درمان دارد.
8. چگونه می‌توان پلی داکتیلی را تشخیص داد؟
تشخیص پلی داکتیلی، معمولاً با ارزیابی بالینی و تصویربرداری انجام می‌شود.
9. پلی داکتیلی در صورت عدم درمان چه مشکلاتی برای نوزاد دارد؟
در بیشتر موارد، عارضه 6 انگشتی تنها یک خصوصیت ظاهری است و برای نوزاد هیچ گونه مشکلی ایجاد نمی‌کند.
10. پیشگیری از پلی داکتیلی چگونه امکان‌پذیر است؟
متاسفانه پیشگیری از آن امکان‌پذیر نیست زیرا علت دقیق آن هنوز مشخص نیست. اما با انجام آزمایش‌های ژنتیکی، ممکن است در برخی موارد احتمال بروز پلی داکتیلی را پیش بینی کرد و اقدامات مناسبی برای مدیریت آن انجام داد. همچنین، مراجعه به پزشک متخصص پزشکی نوزادان در صورت شک و تردید در مورد وضعیت نوزاد، می‌تواند به شناسایی زودهنگام عارضه 6 انگشتی و مدیریت آن کمک کند.
در مقاله پرستار کودک در رابطه با چگونگی انتخاب پرستار کودک به صورت کامل شرح داده شده است که پیشنهاد می کنیم بخوانید: پرستار کودک و وظایف پرستار کودک
