جراحی استومی جهت بیمارانی انجام می گیرد که قادر نیستند مانند افراد عادی و بطور طبیعی دفع ادرار یا مدفوع داشته باشند. استومی یک عمل جراحی است که باعث ایجاد ناحیه باز شده ای از پوست بدن بصورت موقت یا دائمی می شود که به آن استوما می گویند.
در این عمل جراحی، جراح سوراخی در روده بزرگ فرد ایجاد نموده و آن را به خارج شکم و سطح پوست شكم بیمار متصل می کند و بدین ترتیب مسیر خروج مواد زاید از بدن ، مهیا می شود.
دلایل استومی
- بیماری های التهابی روده مانند بیماری کولیت اولسرو و کرون، سرطان مثانه ، سرطان رحم و سرطان تخمدان ممکن است منجر به ایجاد استومای موقت یا در بعضی مواقع دائمی شوند.
- همچنین در بعضی از بیماران، بخش انتهایی روده بزرگ بعضی سلول های مربوط به سیستم عصبی ایجاد نشده و سبب انسداد روده می شود.
- سوراخ شدن روده نیز یکی از دلایل شایع انجام این جراحی است. این سوارخ شدن می تواند در اثر حوادث مانند ضربه در طی تصادفات شدید رانندگی رخ دهد.
- سرطان های معده
- طحال
- کبد
- بی اختیاری مدفوع در موارد حاد که قابل درمان نباشد
- تصادفات شدید که موجب وارد شدن آسیب جدی به احشای شکمی و لگنی شوند
- مشکلات عصبی جداره روده ممکن است سبب ایجاد فلج روده شود
- فلج عصبی مثانه سبب احتباس ادرار شود
- بیماران دچار فلج نخاعی
انواع استومی
انواع ostomy که از آنها مواد دفعی مانند ادرار و مدفوع خارج میشوند به سه گروه کلی کلستومی، ایلئوستومی، و یوروستومی تقسیم میشوند. کولستومی از روده بزرگ شروع می شود و ایلئوستومی از روده کوچک شروع می شود و هر دو به خروج مواد زائد جامد و گاز از بدن بدون عبور از راست روده فرد بیمار کمک می کند.
همچنین اوروستومی به خروج ادرار از بدن بدون عبور از مثانه کمک می کند. در استومی ها ، مواد زائد معمولاً در کیسه ای که در قسمت بیرونی بدن شما پوشیده شده جمع آوری می شود.
اکثر افرادی که نیاز به کولوستومی یا ایلئوستومی مرتبط با سرطان دارند ، فقط چند ماه به این استوما نیاز دارند و پس از آن روده کوچک و یا روده بزرگ بهبود می یابد.
همچنین برخی از بیماران ممکن است نیاز به استومی دائمی داشته باشند. یوروستومی معمولاً یک جراحی دائمی است و قابل بازگشت نیست.
کیسه های استومی
کیسه های استومی به دو دسته یک تکه و دو تکه تقسیم میشوند. هر کدام از اینها دارای کیسه های مات، شفاف، ته باز، ته بسته، فیلتر دار و شیر دار میباشند.
کیسه یوروستومی
این کیسه ها برای جمع آوری و تخلیه ادرار طراحی شده اند و معمولا تا چندین روز قابل استفاده میباشند. این کیسه ها ادرار را جمع آوری میکند، مانع از انتشار بوی ادرار داخل کیسه میشود، از پوست اطراف استومی محافظت میکند.
کیسه های یوروستومی دارای یک دریچه یک طرفه می باشند که مانع برگشت ادرار به سمت یوروستومی میشود. همچنین در بخش انتهایی کیسه شیر تخلیه وجود دارد.
کیسه استومی یک تکه
در این مدل از کیسه استومی، پس از برش الگو استومی بر روی کیسه، کیسه مستقیما به پوست اطراف استوما بیمار میچسبد.
از این کیسه ها با توجه به مقدار مواد دفعی حداکثر تا سه روز میتوان استفاده کرد و نوع شفاف این کیسه مناسب برای معاینه روز های اول بعد از عمل ostomy میباشد.
کیسه استومی دو تکه
در این مدل از کیسه استومی، علاوه بر کیسه استومی یک چسب پایه نیز داریم که کیسه استومی بر خلاف سیستم یک تکه بر روی چسب پایه قرار میگیرد.
تغییر سایز استوما
معمولا در چند ماه اول پس از جراحی محل استوما کمی متورم است و برای کنترل مواد دفعی استوما نیاز به استفاده از کیسههایی با سوراخهای بزرگتر می باشد.
به همین دلیل بهتر است چندماه پس از عمل جراحی استوما مجدداً تعیین سایز شود زیرا در صورتیکه بیمار از کیسه های قابل برش استفاده کند، اگر اندازه برش بزرگتر از اندازه استوما باشد، ترشحات بدن بیمارنشت خواهند کرد.
برآمدگی استوما از سطح پوست
برآمدگی استوما از سطح پوست حدود 2 سانتیمتر است و اجازه میدهد مواد دفعی به طور مستقیم داخل کیسه تخلیه شود. همچنین برآمدگی استوما از سطح پوست، از ایجاد مشکلات پوستی اطراف استوما جلوگیری میکند.
چنانچه استوما کاملاً هم سطح با پوست باشد، ترشحات بهجای اینکه به داخل کیسه تخلیـه شوند مستقیماً روی لبه چسب کیسه میریـزد و از چسبیـدن آن جلوگیـری میکند.
استوما دردناک است؟
خیر، استوما فاقد پایانه های عصبی حس درد است و به همین دلیل احساس دردی در بیمار ایجاد نمی کند.
خدمات استومی مرکز مراقبت پرستاری در منزل زی با مهر
شما می توانید جهت دریافت خدمات پرستاری در منزل به بیماران دارای زخم و استومی با مرکز پرستاری زی با مهر تماس گرفته و از خدمات حرفه ای این مرکز استفاده کنید.
در مطلب وظایف پرستار در منزل در رابطه با شرح وظایف پرستار جهت بیمار در منزل به طور کامل توضیح داده شده است که پیشنهاد می کنیم حتما بخوانید: وظایف پرستار در منزل
سلام ما یک بیمار داریم که به علت نشت شدید دچار التهاب پوستی شدید شده است و کیسه استومی اصالا نمی چسبد ، راهکاری دارید و یا کیسه خاصی برای این نوع بیماران دارید ؟
با سلام و روزبخیر. باید برای بیمار شما کارشناس استومی فرستاده شود و پانسمان انجام شود ، چون بیمار سوختگی دارد و پانسمان نوین باید برای فرد انجام شود . در غیر اینصورت وضعیت سوختگی بیمار بدتر می شود.
جهت راهنمایی های بیشتر لطفا با شماره 09120993611 تماس بگیرید. تشکر فراوان