در این مطلب از مرکز مراقبت پرستاری زی با مهر می خوانید: سالمند و نیازهای سالمند
نشانه‌های بالا رفتن سن که در اکثر انسان‌ها در طول زندگی دیده میشود بدین صورت است: نوجوانان دیگر توانایی شنیدن صداهای بالایی که در کودکی قادر به شنیدن بودند را ندارند.
در سن ۳۰ سالگی به بعد چین‌وچروک در نواحی که نور خورشید به آن می‌تابد ( دست‌ها و صورت) اتفاق می‌افتد. از ۳۵ سالگی به بعد با کاهش باروری در زنان مواجه می‌شویم.
حدود ۴۵ سالگی پیرچشمی اتفاق می‌افتد. در ۵۰ سالگی به بعد رنگ موها در افراد به خاکستری تبدیل میشود، زنان یائسه می‌شوند و در اکثر مردها طاسی اتفاق می‌افتد.
سن ۳۰ تا ۶۵ سالگی مبتلابه آرتروز می‌شوند. در حدود ۷۰ تا ۸۰ سالگی نقص شنوایی پیش می‌آید. از سن ۸۵ سالگی به بعد درصد متوسط از سالمندان به‌قدر کافی مایعات استفاده نمی‌کنند چون درک تشنگی آنها کاهش پیدا می‌کند. در کشور ایران ۶۴۰۰۰۰۰ سالمند وجود دارد که تقریباً کمتر از ۱۰ درصد جامعه را شامل میشود .
سالمندی به مقطع سنی بالاتر از ۶۵ سال اشاره دارد و بنابراین بخش پایانی چرخهٔ حیات انسان است. افراد مسن قابلیت‌های تجدید قوای محدودی دارند و بیش از دیگر بزرگسالان در معرض بیماری، سندرمها و کسالت هستند.
این مطلب را هم بخوانید: مرکز پرستاری زی بامهر و نحوه ارائه خدمات
نگاهی کلی به مفهوم سالمندی
سالخوردگی یا سالمندی همان مسن‌تر شدن افراد در مرور زمان است .سالمندی بخش پایانی حیات آدمی است، که به طی شدن عمر بشر از سن میانگینش اشاره دارد. این فرآیند به پیری انسان‌ها و حیوانات و دیگر موجودات اطلاق میشود. سالخوردگی تغییرات عمده ازجمله فیزیکی، اجتماعی و روانی یک انسان که در طول زمان نشان داده میشود .
سالخوردگی آرام‌آرام و یا خیلی با سرعت اتفاق می‌افتد، با سرعت اتفاق افتادن پیری براثر یک اتفاق و حادثه ناگهانی رخ می‌دهد .پیری چیزی نیست که بتوان از آن دوری کرد، درهرصورت همه انسان‌ها اگر در جوانی از دنیا نروند، خواه، ناخواه به این مرحله از زندگی می‌رسند .افراد در کهنسالی با محرومیت‌هایی روبه‌رو هستند و نیروی جسمی و سلامت آنها کاهش پیدا می‌کند .
نسل جوان باید اهمیت احترام به افراد مسن را بیاموزد و زمانی را به گوش دادن و مراقبت از سالمندان اختصاص دهد. اعضای خانواده می توانند برای انجام این کار و مراقبت از سالمند، از یک پرستار سالمند کمک بگیرند. یک پرستار سالمند در کنار مراقبت از سالمند و انجام وظایف، نباید از سلامت روحی سالمند غافل شود.
سالمندی یکی از مراحل رشد است که بدلیل تغییرات وسیع در حوزه کارکرد زیست شناختی ،روانشناختی وجامعه شناختی منجر به تغییرات در کارکردهاونقش ها ی فرد در جامعه می گردد و سرنوشتی است که تمامی افراد بشر از هرگروه وهر نژاد وفرهنگی آن را تجربه می کند.
برخورداری مناسب واستفاده درست ازاین دوران نقش به سزایی در سلامت روان سالمند و دیگر گروههای سنی رابه دنبال خواهد داشت بعبارت دیگر تامین بهداشت روانی سالمندان تاثیر مهمی بر بهداشت فرد و جامعه می‌گذارد و عوامل چندی دراین ارتباط دخیل هستند.
باورهای نادرست از سالمندی:
یک سالمند در صورت سپری کردن دوران سالمندی به صورت مطلوب و کارآمد می تواند اثرات مفید و موثری در توسعه پایدار، افزایش سطح سلامت روانی جامعه، کاهش آسیب های اجتماعی و احساس رضایتمندی افراد جوان جامعه داشته باشد ولی گاهی در جامعه باورهای نادرستی رشد می کند که می تواند اثرات مخربی را به همراه داشته باشد.
از قبیل اینکه
– سالمند فاقد بهره وری بوده ویا دیگر مولد نیست.
– افراد پیر در مقابل تغییر مقاومت می کنند.
– پیری مترادف است با اضمحلال وغیر موثر بودن
این باور ها منجر به کناره گیری، منزوی شدن، احساس نارضایتی درونی وحتی بیماری هایی مثل افسردگی و اضطراب در سالمند می گردد که این امر موجب کاهش اثرات مفید سالمندان در جامعه می شود.
این مطلب را هم بخوانید: مرکز پرستاری زی بامهر و نحوه ارائه خدمات
بیماری های رایج سالمند:
محدودیت های حرکتی، ضایعات مغزی، دردهای جسمانی، محدودیت بینایی شنوای، استروک (سکته قلبی) و زندگی تنها یکی از عوامل گوشه نشینی و نداشتن امید به زندگی در کهنسالان است.
سایر اختلال‌‌هایی که معمولا در دوران پیری شایع میشود عبارت است از: ترس از مرگ، احساس تنهایی، ناکامی، خستگی، استرس، افکار خودکشی، تغییر در الگوی خواب.
البته همان طور که می‌‌دانید این اختلال‌ها غیر از بیماری‌‌های جسمانی هستند که معمولا سالخوردگان با آنها دست و پنجه نرم میکنند. بیماری‌هایی نظیر ناراحتی‌‌های قلبی، دیابت، ناراحتی‌‌های گوارشی، عروقی و فشارخون …
اما از بین اختلال‌‌های روانشناختی، افسردگی، به عنوان معمولی‌ترین مسایل احساسی و عاطفی در سنین سالمندی بروز می‌کند و معمولا در این سنین از دست دادن علاقه و انرژی، بیخوابی زیاد، ابراز شکایت و سرزنش خود در قالب افسردگی نمایان میشود.
متاسفانه مواردی مانند مرگ همسر، اختلال در انجام وظایف و از دست دادن آزادی نیز از دلایل بروز افسردگی در کهنسالان است و تاسف بیشتر این است که احتمال موفقیت در خودکشی در کهنسالان افسرده به مراتب بیشتر از جوانان گزارش شده است.
این مطلب را هم بخوانید:
آشنایی با دیابت
چرا احترام به سالمندان از اهمیت زیادی برخوردار است؟
باید به یاد داشته باشد که سالمندان از نظر روحی آسیب پذیر هستند و کوچکترین موضوع می تواند باعث ناراحتی آن ها شود. اکثر سالمندان با کمبود توجه، احساس ناراحتی می کنند و از نظر روحی آسیب میبینند.
متاسفانه این احساسات در میان افراد مسن بسیار شایع است. باید به یاد داشته باشد که کهنسالان دانش واطلاعاتی دارند که می توانند آن را به نسل بعد منتقل کنند. حتی اگر این اطلاعات درباره زندگی آنها یا یک رویداد تاریخی باشد.
احترام به افراد سالخورده تنها با گوش کردن و توجه کردن
شما می توانید تنها با گوش کردن و توجه کردن به خواسته های افراد مسن نشان بدهید که برای او ارزش قائل هستید و نظرات او برای شما اهمیت دارد در اصل موضوع هم همینطور است به گونه ای که توجه کردن به کهنسالان ، همیشه به سود شما خواهد بود نظات آنها حاصل سالها تجربه زندگی آنها می باشد که می تواند در زمانهای حساس به یاری هر کسی بیاید پس توجه کنید که این موضوع در روحیه سالمندتان می تواند بسیار تاثیر گذار باشد.
ذکر این نکته مهم می باشد که مراقبت و نگهداری از افراد مسن در منزل با تکنیک های روز دنیا بسیار ساده شده است و شما می توانید در کنار فرد سالخورده خود هم از تجربیات ایشان نهایت استفاده را ببرید و هم اینکه او دوران خوش و راحتی را در کنار شما داشته باشد.
ازآنجایی که دوران سالمندی همراه است با نیازهای مادی وغیر مادی کهنسالان ، این خود موجب می گردد افراد جامعه نسبت به این گروه احسان و کمک نمایند، احسان و دستگیری نیازمندان موجب ایجاد آرامش ودر نتیجه برقراری امنیت اجتماعی می شود و در نهایت جامعه به تعادل و توازن و رشد و پیشرفت دست می یابد.
اگر منشاء اعمال والدین کمک به دیگران باشد واز سوی دیگر دولت ها نابرابری ها و کاستی های اجتماعی را از بین برده و عدالت را در جامعه برقرار کنند حس نوعدوستی در اجتماع تقویت می گردد.
همه ی این موارد نشان میدهند که ما به عنوان فرزندان یا نوه‌‌ها و حتی به عنوان اطرافیان افراد مسن لازم است به آنها در بدست آوردن روحیه بهتر کمک کنیم.
سالمند، کودک نیست
متاسفانه برخی از ما با کهنسالان مانند کودکان رفتار میکنیم. به آنها امرو نهی میکنیم و فراموش کرده‌ایم که سالمند ناتوانی که با او طرف هستیم شان و مرتبه خاصی دارد که در رفتار با آنها باید مراقب به خطر نیفتادن آن شان و مرتبه باشیم.
در بسیاری موارد وقتی صحبت از مراقبت و نگهداری از پدر و مادر کهنسالمان به میان می‌آید، گمان میکنیم چون آنها را دوست داریم، این مراقبت بسیار ساده است. برای همین با یک نگرش سنتی با آنها که پا به سن گذاشته‌اند، رفتار میکنیم؛ رفتارهایی که گاهی مناسب سن والدین سالمندمان (چه سالم و چه بیمار یا معلول) نیست.
گاهی اوقات ما سعی داریم همان‌طور که از فرزندمان مراقبت میکنیم، با آنها برخورد کنیم و فراموش میکنیم که ما هرگز نمی‌توانیم والد پدر و مادر خود باشیم و مراقبت از آنها مهارت‌های خاصی نیاز دارد.
نکته مهم این است که این مهارت‌ها که باید در تک‌تک رفتارهای ما نمود داشته باشد، آموختنی هستند اما بیشترمان این مهارت‌ها را بلد نیستیم و صرفا با مهر و محبت هم نمی‌توان این مهارت‌ها را در خود ساخت. شاید اگر به طریقی یاد می‌گرفتیم که چه‌طور با فرد سالمند خانواده رفتار کنیم، این همه گلایه و نارضایتی در خانواده‌مان به وجود نمی‌آمد.
اگر تحت مراقبت‌های پزشکی باشند، از تغذیه مناسب استفاده کنند و محیطی آرام برایشان تدارک دیده شود، قطعاً تعداد بسیاری از آنها به سن بالای هفتادسال هم خواهند رسید، این افراد ازنظر فعالیت‌های شخصی مثل حمام کردن، پوشیدن لباس، خوردن غذا، خرید کردن و حتی آشپزی را تا حدود ۸۰ سالگی و حتی بیشتر شخصاً خودشان انجام میدهند. اما در برخی موارد نیاز به یک پرستار دارند که در امور مربوط به آنها تخصص داشته باشد در این مواقع وجود یک پرستار سالمند ضروری به نظر میرسد.
درست است که انسان‌ها در سن پیری شاهد پایین آمدن ظرفیت بدنی خودشان هستند اما بااین‌حال توانایی کنترل محیط اطراف خود رادارند. به زبان ساده‌تر تجربه و توانایی کامل برای مقابله با ناملایمات زندگی و جمع‌کردن آن رادارند.
نشانه‌های دوران سالمندی:
دوران پیری مانند دوران بلوغ هست و با تغییرات زیادی در جسم و اندام افراد همراه هست، چروکی پوست، کم، نازک و سفید شدن موی سر، پایین آمدن وزن، خمیده شدن و کوتاهی قد از تغییرات آشکار در این دوران است .
در افراد مسن مغز آخرین اندام بدن است که از کار می‌افتد، ازنظر مغزی فرقی با فرد جوان سالم ندارند. افراد سالخورده بیشتر از افراد دیگر به پزشک مراجعه میکنند و در بیمارستان بستری می‌شوند، در کل نیاز بیشتری به مراقبت‌های پزشکی دارند.
فرهنگ پیری:
فرهنگ هرجامعه معمولا باعث تعیین سن پیری در آن جامعه می شود. تمام فرهنگ ها زندگی و مرگ را در چرخه حیات خود جای داده اند.
باید توجه کرد که افراد سالخورده در پی پیر شدن به بازنشستگی رسیده و در پی آن رابطه کمتری با اطرافیان دارند، که این باعث پایین آمدن جایگاه اجتماعی‌شان نمی‌شود. این موضوع ممکن است منجر به افسردگی در آنها بشود، نیاز به محبت در این افراد هنوز هست.
گاهی این افسردگی به حدی میرسد که نیاز به یک مشاوره و یا روانشناسی دارند. سالخوردگان شایسته بیشترین احترام و حمایت هستند و امیدواریم این افراد در زندگی نادیده گرفته نشوند .
پرستار فرد مسن علاوه بر احترام گذاشتن و مراقبت، همیشه باید با دقت به حرف های سالمند گوش دهد و به او توجه کند. پرستار سالمند با انجام این عمل ساده می تواند بر روحیه سالمند تاثیر مثبت زیادی بگذارد.مخصوصا اگر سالمند از یک بیماری خاص (مانند آلزایمر) رنج ببرد.
وقت گذراندن با سالمند
یکی از وظایف مراقب، وقت گذراندن با فرد مسن است ، زیرا صحبت کردن با سالمند برای روحیه او بسیار مفید است و خاطرات فراموش نشدنی زیادی را برای پرستار فرد مسن به وجود می آورد.همین امر می تواند به بهبود وضعیت حافظه سالمند کمک شایانی نماید به طوری که هر لحظه باعث بهبود کیفیت زندگی او می شود و توانایی او را در بیاد آوردن خاطرات چندین برابر می نماید.
در پایان بهتر است بدانید ،برای حمایت و مراقبت از فرد مسن بهتر است اجازه ندهید آن ها احساس تنهایی کنند و مانع ایجاد ترس و ناامیدی در این سنین شوید. در دوران کودکی و در دوران کهنسالی احتیاج به فردی داریم که از ما مراقبت کند ناتوانی در این سنین موجب نیاز ما به دیگران می شود و بهتر است بدانیم وظیفه خانواده ها در قبال افراد سالمند چیست.
فراموش نکنید شما نیز پیر وفرتوت خواهید شد و روزی همانند سالمندی که در منزل دارید ناتوان می شوید. شما می توانید از خدمات مرکز مراقبت پرستاری زی با مهر بعنوان یکی از بهترین مراکز خدمات پرستاری در تهران استفاده کنید.
بدون دیدگاه