سنگ کلیه یک ماده سخت است که از مواد شیمیایی موجود در ادرار ساخته می شود و گاهی اوقات پزشکان مجبور می شوند با جراحی سنگ کلیه نسبت به درمان آن اقدام کنند.
چهار نوع سنگ کلیه وجود دارد: اگزالات کلسیم ، اسید اوریک ، استروویت و سیستین.
علائم متداول بیماری سنگ کلیه می تواند شامل درد شدید در ناحیه کمر ، خون در ادرار ، حالت تهوع ، استفراغ ، تب و لرز یا ادراری باشد که بوی بد می دهد یا کدر به نظر می رسد.
بعد از تشکیل سنگ کلیه ممکن است این سنگ ها در کلیه بمانند یا از مجاری ادراری به داخل حالب بروند.
بعضی اوقات ، سنگهای ریز بدون ایجاد درد زیاد از طریق ادرار از بدن خارج می شوند. اما سنگهایی که حرکت نمی کنند ممکن است باعث ایجاد ادرار در کلیه ، حالب ، مثانه یا مجرای ادرار شوند و همین عامل شروع درد شما می باشد و شما نیاز به جراحی سنگ کلیه دارید.
انواع سنگ کلیه
اگزالات کلسیم: متداول ترین نوع سنگ کلیه است که از ترکیب کلسیم با اگزالات در ادرار ایجاد می شود. مصرف ناکافی کلسیم و مایعات می تواند در شکل گیری این نوع سنگ نقش داشته باشد.
اسید اوریک: این یکی دیگر از انواع رایج سنگ کلیه است. غذاهایی مانند گوشت و مصرف زیاد پورین منجر به تولید بیشتر اورات منو سدیم می شود که ممکن است در کلیه ها سنگ ایجاد کند.
استروویت: این سنگها کمتر دیده می شوند و در اثر عفونت در مجاری ادراری فوقانی ایجاد می شوند.
سیستین: این سنگها نادر هستند
چه زمانی باید جراحی سنگ کلیه انجام دهیم؟
سنگ های کلیه از رسوبات سختی می باشند که از مواد معدنی مانند کلسیم یا مواد زائد مانند اسید اوریک ساخته می شوند. حجم آنها از کوچک شروع می شود ، اما با چسبیدن مواد معدنی بیشتری به آن، می توانند بزرگتر شوند.
بعضی از سنگ های کلیه اغلب خود به خود و بدون درمان از مجاری ادرار عبور می کنند. اما دسته ای دیگر از سنگهای کلیه هستند که دردناک بوده و در دستگاه ادراری شما گیر می کنند. این دسته از سنگ ها گاهی اوقات باید با جراحی سنگ کلیه برداشته شوند.
در موارد زیر شما مجبور هستید جهت برداشتن سنگ کلیه جراحی کنید:
- سنگ کلیه بسیار بزرگ است و نمی تواند عبور کند.
- خیلی درد می کشید.
- سنگ مانع جریان ادرار از کلیه شما می شود.
- به دلیل سنگ کلیه دچار عفونت ادراری شده اید
- پزشکان از این 4 روش درمانی جهت برداشتن سنگ های کلیه اقدام می کنند
جراحی سنگ کلیه با سنگ شکنی و امواج شوک دهنده
در این روش جراحی سنگ کلیه، پزشکان با استفاده از اشعه ایکس یا سونوگرافی سنگ موجود در کلیه شما را پیدا می کنند. سپس با استفاده از امواج شوک دهنده ، این امواج را به سمت کلیه شما هدف قرار می دهند.
این امواج از پوست شما عبور کرده و سنگ را به قطعات کوچک خرد می کند. این جراحی حدودا یک ساعت به طول می انجامد و معمولاً در همان روز به خانه می روید.
بعد از این جراحی سنگ کلیه، شما باید مقدار زیادی آب بنوشید تا قطعات سنگ را با کمک ادرار خود دفع کنید.
ممکن است پزشک به شما توصیه کند با صافی تکه های سنگی که از مجاری ادرار دفع می کنید را غربال کنید تا بتوانند بر روی آن آزمایش کنند. در این روش جراحی سنگ کلیه تقریباً بر روی نیمی از افراد مبتلا به سنگ کلیه موثر می باشد.
همچنین گاهی اوقات لازم است جراحی سنگ کلیه تکرار شود.
این روش می تواند باعث عوارض زیر شود:
- گرفتگی یا خون در ادرار
- خونریزی در اطراف کلیه
- عفونت
- آسیب به کلیه
- سنگی که مانع جریان ادرار شود
در مقاله بیماری های شایع سالمندی، انواع بیماری ها و درمان آن را در فرد سالمند بررسی کردیم که پیشنهاد میکنیم بخوانید: بیماری های شایع سالمندی
جراحی سنگ کلیه با ادراروسکوپی
در این روش جراحی سنگ کلیه، سنگ های کلیه با کمک استنت مجرای ادراری دفع می شوند. در این روش جراحی سنگ کلیه هیچ برشی بر روی پوست شما ایجاد نمی شود.
پزشک از طریق مثانه و حالب شما، استنت مجرای ادراری را به کلیه منتقل می کند.
سپس با کمک یک سبد کوچک ، در جهت از بین بردن سنگ های کوچک اقدام می کنند. اگر سنگ ها بزرگتر باشند ، پزشکان با لیزر آنها را از بین می برند. در این روش جراحی شما معمولاً می توانید در همان روز به خانه بروید.
همچنین پزشک ممکن است یک استنت را در حالب شما قرار دهد تا به تخلیه ادرار از کلیه به مثانه کمک کند. شما می توانید پس از 4 تا 10 روز برای برداشتن استنت به پزشک خود مراجعه خواهید کرد.
عوارض احتمالی ناشی از این جراحی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- عفونت
- باریک شدن حالب
- خون ریزی
جراحی سنگ کلیه با نفرولیتوتومی و نفرولیتوتریپسی از راه پوست:
نفرولیتوتومی (nephrolithotomy ): جراح شما سنگ را از طریق لوله خارج می کند
نفرولیتوتریپسی (nephrolithotripsy) : جراح شما با استفاده از امواج صوتی یا لیزر سنگ را شکسته و سپس قطعات را با دستگاه مکش خارج می کند. در این جراحی 20 تا 45 دقیقه به طول می انجامد. بعد از آن معمولاً باید یک یا دو روز در بیمارستان بستری شوید.
معمولاً یک استنت برای کمک به تخلیه ادرار باید چند روز در کلیه شما بماند.
عوارض ناشی از این جراحی عبارتند از:
- عفونت
- خون ریزی
- آسیب به مثانه ، روده ، حالب ، کلیه یا کبد
جراحی باز
جراحی باز دیگر به ندرت برای درمان سنگ کلیه انجام می شود. اما اگر سنگ شما بسیار بزرگ است یا نمی توان آن را با روش های دیگر از بین برد یا خرد کرد ، جراحی باز می تواند یک گزینه درمانی موثر باشد.
معمولا در موارد زیر جراحی باز صورت می گیرد:
- یکی از سنگ ها در حالب شما گیر کرده است.
- خیلی درد می کشید.
- سنگ مانع جریان ادرار شما می شود.
- شما خونریزی کرده اید یا عفونت دارید.
این عمل با بیهوشی انجام می شود. جراح یک برش در پهلو و کلیه شما ایجاد می کند. سپس سنگ را از طریق دهانه خارج می کنند. همچنین یک استنت در حالب قرار داده می شود تا به تخلیه ادرار کمک کند.
ممکن است لازم باشد چند روز در بیمارستان بستری شوید. بعد از جراحی باز ممکن است 4 تا 6 هفته روند درمانی شما طول بکشد.
جلوگیری از عود سنگ کلیه
- از پزشک خود بخواهید بررسی کند که آیا داروهایی که مصرف می کنید می توانند باعث ایجاد سنگ شما شوند و بدون صحبت با پزشک ، داروهای خود را قطع نکنید.
- از کمبود آب در بدن خودداری کنید. مایعات کافی بنوشید تا حجم ادرار در روز بالاتر از دو لیتر باشد.
- از نوشیدن زیاد چای یا قهوه خودداری کنید. آب میوه ها به ویژه آب پرتقال و آب گریپ فروت ممکن است خطر برخی سنگ ها ، را کاهش دهند.
- مصرف نمک خود را کاهش دهید تا خطر سنگهای حاوی کلسیم کاهش یابد. هنگام پخت غذا از نمک اضافه استفداه نکنید.
- از نوشیدنی های حاوی اسید فسفریک که برای طعم دادن به نوشیدنی های گازدار مانند نوشابه استفاده می شود دوری کنید.
بدون دیدگاه